به گزارش مجله خبری نگار، شهر تاریخی ماسوله با قدمتی ۸۰۰ تا هزار ساله است که در ۳۰ مردادماه سال ۱۳۵۴ به شماره ۱۰۹۰ بهصورت یک مجموعه در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و ثبت جهانی ماسوله هم از سال ۱۳۹۰ در دستور کار قرار گرفت.
با این حال طی چند سال اخیر ماسوله به دلایلی عدم مدیریت یکپارچه شهری، نبود طرح ساماندهی گردشگری و وجود یازده ساختمان ناهمگون اداره برق، آب و فاضلاب، مخابرات، هواشناسی، تعاونی صنایعدستی، درمانگاه، دو واحد تجاری، دو واحد مسکونی در حریم فضای سبز موفق به ثبت جهانی نشد.
از نخستین ماههای روی کار آمدن دولت سیزدهم و بنا بر درخواست عزتالله ضرغامی وزیر وقت میراثفرهنگی، مسئله ثبت جهانی ماسوله در دستور کار قرار گرفت، سپس در آبان ماه ۱۴۰۰ ماسوله عنوان شهر کامل از نگاه ارزیابان بینالمللی یونسکو مورد تأیید واقع شد و بعد از آن کمیتهای در راستای شناسایی موانع موجود بر سر عدم جهانیشدن ماسوله از اسفندماه سال ۱۴۰۰ در استان تشکیل شد.
پیگیریها در خصوص جهانیشدن ماسوله سبب شد تا نعیمه احمد بن کاری نماینده یونسکو در اول مهرماه سال ۱۴۰۱ به این استان سفرکرده و در دیدار ابا استاندار وقت گیلان بگوید کارهای بسیار خوبی توسط مردم و مسئولان در این زمینه انجام شده و ماسوله ظرفیتهای زیادی برای پیوستن و تبدیلشدن به سایت جهانی را دارد.
همگان امیدوار به ثبت جهانی ماسوله بودند ولی این امر تاکنون محقق نشده و تلاشها در این راستا ادامهدار است، به گفته ولی جهانی مدیرکل میراثفرهنگی و صنایع گردشگری گیلان، در بررسیهای جدید باستانشناسی، شواهدی ارزشمند از صنعت ذوبآهن اسفنجی در دوره پارتها در ماسوله کشف شده که تکمیل منظر فرهنگی ماسوله و پرونده ثبت جهانی این شهر تاریخی در دست اجرا است.
آنطور که جهانی میگوید، با اخذ نظر مشورتی ایکوموس جهانی در اردیبهشت امسال، مطالعات تکمیلی پرونده ثبت جهانی ماسوله با محوریت تبیین بیشتر ارزشهای منظر فرهنگی ماسوله، معرفی شواهد تاریخ صنعت ذوبآهن اسفنجی و تأثیر آن بر شکلگیری این شهر تاریخی در دست انجام است.
بر اساس گفتههای مدیرکل میراثفرهنگی و صنایع گردشگری گیلان، مشاهدات باستانشناسان نشان میدهد از دوره پارتها، توسعه صنعت ذوبآهن اسفنجی در ماسوله رونق گرفته و کورههای چند مرحلهای ذوبآهن بهویژه از دوره سلجوقی و ایلخانی برای پیشرفت و توسعه ساخت ابزار و وسایل آهنی موردنیاز مردم در این منطقه ابداع شده و ۲ هیئت باستانشناسی در ماسوله برای کاوشهای جدید باستانشناسی مستقر شدند.